Overwinteren in Spa

Haguète carnaval Malmédy (foto MDB)

Carnaval van Romans

Wat is de hemel ’s avonds helder verlicht. Boven het dal waar het kleine stadje Spa zich bevindt, hangt een oranje schijnsel. Maar boven de heuvel waar onze caravan staat is het pikzwart en is de hemel bezaaid met sterren. Ik bedenk hoe het voor de hand ligt om je in het volstrekte duister op de sterren te oriënteren. Of er allerlei figuren in te ontwaren.
Vanmorgen maakte ik een praatje met de enige vaste bewoner van de camping. Elke morgen maakt hij op hetzelfde uur een wandeling samen met zijn twee honden.
‘Moi j’entends, mais ça ne sort pas,’ zegt hij.
Waarbij hij achtereenvolgens het ene en het andere oor aanwijst.
De man woont samen met zijn vrouw permanent in een reusachtige caravan waar een tent is aangebouwd. Zijn vrouw heb ik nog nooit gezien. Of het moet de vrouw zijn geweest die deze morgen uit het doucheblok kwam. Het haar in een handdoek gewikkeld.
Onze buurman vertelt over het carnaval in de dorpen.
‘Ceux de Sart font le tour du village avec leurs chars. Et Tiège fait la même chose. Après ils se rencontrent et font le cortège dans l’autre village.’
Het is een overblijfsel van de na-ijver tussen de dorpen die vaak op een gevecht uitliep.
Carnaval en sociale spanning. Nergens wordt het zo goed beschreven als in het lijvige werk van de Franse historicus Emmanuel Le Roy Ladurie ‘Het carnaval van Romans. Van Maria-Lichtmis tot Aswoensdag  1579-1580’.
De elite en de ambachtslieden van het kleine stadje nabij Valence zijn verenigd in verschillende gilden. Het carnaval wordt aangegrepen om zich te wreken op de harteloze notabelen. De machthebbers maken echter op een gruwelijke wijze komaf met de opstandige boeren en ambachtslui.
Opvallend zijn de verschillende symbolen waarmee de standen zich tooien. De haan, adelaar en patrijs zijn voorbehouden voor de bezittende klasse. Terwijl de boeren en ambachtslieden zich uitdossen met machteloze dieren zoals het schaap, de haas, de kapoen of de ezel.
Wanneer je de schilderijen van Bruegel bestudeert, zie je hoe veel symbolen zijn bewaard in het carnaval van Malmédy. Zo zijn de bakkers uitgedost met bretzels.  En draagt lu Trouv’lê of prins carnaval een houten spaan of pânule. Carnavalgangers slaan je om de oren met varkensblazen. Er zijn de harlekijns met hun mutsen waaraan een vossenstaart hangt. Zwart geschminkte figuren zijn net als de historische Wildeman gekleed met houten schubben. En anderen houden je dan weer een haring of het symbool van de vasten voor.