maandag 31 december 2018

Winterverhalen


Het schaarse licht van de ochtendzon

Ik heb je dichtbundel gelezen, zegt de veertigjarige dichteres met de gebroken stem.
Hoe mooi verwoordt zij haar commentaar. Je gedichten zijn als de aai van een moederhand. Het was als een zachte reis op een boot in de nacht. Alleen had ik af en toe een storm verwacht…
Deze mooie zinnen brengen mij ertoe na te denken over mijn poëtica. Wat is de drijfveer van mijn schrijven?
Het licht alleszins. Bij een reis op een boot in de nacht, stel ik mij het maanlicht voor dat de golven doet oplichten. De sterren die als stofdeeltjes zijn uitgezaaid en tekens vormen in het halfrond.
Wat houd ik van het steeds wisselende licht! Wanneer ik in ons oude huis de trap opga en de kleur van de wand als een schilderij een steeds donkerder tint van grijs vertoont. Zoals de kleur van de zee in het noorden.
Tegen deze wand hangt een havenzicht. Een oude boot vaart voorbij een houten staketsel, het licht tegemoet. Vaart de boot uit bij het licht van de opkomende maan? Of is het een donkere dag en schijnt het licht van de ochtendzon schaars door het wolkendek?
Het licht kleurt de tijd. Zoals in een Italiaanse film uit het neorealisme de kleuren een schoonheid verlenen aan wrede tijden van onderdrukking en klassenstrijd.
Schrijven is voor mij een zoektocht naar schoonheid. Niet de werkelijkheid mooier maken dan ze is. Zoals een bakker suiker strooit over een taart. Maar in de werkelijkheid op zoek gaan naar het licht dat de harde realiteit niet alleen draaglijk maar ook mooi maakt. Zoals zelfs de pijn een schoonheid in zich kan dragen.
Een warm geel licht dat schijnt door een raam in een besneeuwd beukenbos.

vrijdag 19 oktober 2018

Istanbul gedichten

Veerboot Kadiköy (foto JDV)
Als op een foto
In zwart wit
Vertrekt een vapur
En laat zware rookpluimen achter

Dezelfde dag
Vernemen wij het overlijden
Van de fotograaf
Ara Güler

Over de Bosporus
Varen de overzetboten
Met hun zware dieselmotoren
Heen en weer

Hun donkere stoomfluit
Zorgt op deze dag
Voor een eerbetoon
En diepe weemoed

donderdag 18 oktober 2018

Istanbul gedichten

De hele stad
Lijkt zorg te dragen
Voor de katten
In Istanbul

Op een drukke plaats
Voor de moskee
Fluistert een
Man zachte woorden toe
Aan een van de
Loslopende Anatolische honden

Een reusachtige plataan
Geeft schaduw aan
De bezoekers
Van het gebedshuis

En zorgt zo
Voor een geborgenheid

Zoals de mensen
Zich verbonden voelen
Met de katten en Anatolische honden
In deze stad

woensdag 17 oktober 2018

Istanbul gedichten

Laten we het hebben
Over de katten in Istanbul
Die met hun jongen
onverhoeds uit spleten opduiken
Zich achter op je stoel nestelen

Zoals de klanken van de hodja
Waaien over de Bosporus
Zo maken zij deel uit van de stad
Waar het leven langzaam
Verglijdt

Zacht en onmerkbaar
Zoals een vrachtboot
Zich voortbeweegt
Op weg naar de Zwarte Zee







dinsdag 16 oktober 2018

Istanbul gedichten

Anwar
Het helderste licht
Laat de eilanden van de prinsen
Verdwijnen

Loslopende Anatolische honden
Nemen de zitbanken in langs de zee
Bij nacht huilen ze hun
Onvervuld verlangen

En nemen onze zielen
In beslag

maandag 15 oktober 2018

Istanbul gedichten

Zoet als de wind
Waaien de klanken
Van de hodja
Over zee

De tover van het licht
Over de skyline van Istanbul
Laat zich niet vangen
Met duizend handen

En altijd is er het verlangen
Zoals de visser
In zijn kleine boot
Over de Bosporus
Heen en weer vaart





zondag 23 september 2018

Herfstverhalen


Verlangen

Turkish delight is zo cliché voor een poëziefestival, zei de dichteres van Turkse afkomst met wie ik samen op het podium had gestaan. Maar neen, antwoordde ik, het doet mij denken aan Turks Fruit van Jan Wolkers, een boek dat de wereld voor mij opende.
Ondertussen wandelden wij langs het water onder een hoge brug. Weet je dat ik pas in de jaren zeventig voor het eerst Turkse mensen zag, ging ik verder. De vrouwen droegen onder hun rokken brede lange broeken. En hadden onder hun hoofddoek een kleurrijke band. Daarna kwamen de films van Yılmaz Güney, Yol of De weg en Sürü, De kudde.
Dat is normaal antwoordde de veertigjarige dichteres met de gebroken stem. Vroeger dan dat kun je hier immers geen Turkse mensen hebben gezien.
Het is waar. Mijn beeld van de Turkse cultuur is geïdealiseerd. En toen mijn lerares Turks van Koerdische afkomst ons in de les een hedendaagse Turkse film liet zien die zich afspeelde in een moderne stad, was ik diep ontgoocheld. Ik voelde mijn beeld van de Turkse cultuur helemaal onderste boven gehaald. Films over het platteland wilde ik zien, zoals het drieluik Süt, Bal en Yumurta of Melk, Honing en Ei.
Ondertussen heb ik mijn beeld van de Turkse cultuur gelukkig bijgesteld. Dat wordt niet langer bepaald door de yerli dizi of de streekgebonden televisiereeksen. Maar toch is het jammer. Niet meer te kunnen dromen van een ongerepte wereld waar geen westerse consumptie bestaat. En waar het leven enkel draait om datgene waar het zou moeten om draaien: weemoed, verlangen en troost.

vrijdag 21 september 2018

DE BETERE BOEKVERBRANDING


Literaire Ontmoeting  Macharius: toonmoment
De Betere Boekverbranding geïnspireerd op het boek van Ray Bradbury Fahrenheit 451

Gezocht: wandelende boeken/gedichten/liederen
Incarneer op zondagnamiddag 7 oktober in de Sint-Baafsabdij
een boek/gedicht/lied naar keuze
 
Kies een boek/gedicht/lied waarvan je vindt dat het zeker behouden moet blijven

voor de volgende generaties.
Leer enkele lijnen uit het hoofd en zoek een passend accessoire:
bv. Kafka, Het Proces: zwarte hoed
Incarneer op zondagnamiddag 7 oktober het boek/gedicht/lied
 in de abdij en het Fahrenheitcafé
door voorbijgangers je lijnen toe te fluisteren
gevolgd door ‘Ik ben
(titel boek/gedicht/lied) van (naam auteur).
Boeiende interactie verzekerd!
Waar:
Sint-Baafsabdij: 14.30 u. – 17 u.
Herberg Macharius, Coyendanspark 1: 16 u. – 19 u.
Wanneer: zondagnamiddag 7 oktober 2018
Info: miekedebrabandere1@gmail.com