donderdag 2 juli 2015

Onderweg naar Ticino

Kastanjeboom in tuin 'Am Erlenloh' Gaienhofen (foto MDB)


Gaienhofen

Gaienhofen am Bodensee. Hier heeft Hermann Hesse zich teruggetrokken in een oude boerderij. Hier worden ook zijn drie zonen geboren. Voor het eerst heeft Hesse het gevoel van freier Schriftsteller te zijn.
Ik heb wijn in de kelder. Genoeg te eten. Mijn vrouw speelt Chopin. Maar ben ik gelukkig, vraagt de schrijver zich af.
In deze tijd ontstaat het gedicht Im Nebel over de eenzaamheid van de mens.

‘Zelden, in de nevel te wandelen!
Leven is eenzaam zijn.
Geen mens kent de andere,
Ieder is alleen.’

Zijn vrouw, Maria Bernoulli, een kunstfotografe uit Basel, heeft de woning uitgezocht. Ondertussen werkt Hesse in Calw aan Unterm Rad of Onder de raderen, de roman over zijn jeugd. Waarvan de titel voor zichzelf spreekt.
Hesse heeft zich steeds zuidelijker bewogen. En daarbij het water gevolgd. In Maulbronn vond hij troost bij het klaterende water van de kloosterbron. Die herinnerde hem zonder twijfel aan het stromende water van de Nagold, de kleine rivier in Calw die onder de Nikolausbrug doorstroomt.
Daarna Gaienhofen aan de Untersee. Montagnola in Ticino.
In de tijd toen Hesse hier neerstreek, was Gaienhofen een afgelegen dorp. De boerderij waar hij van 1904 tot 1907 met zijn gezin woonde, was verstoken van alle comfort. Er was geen elektriciteit. Water kwam van de fontein. Inkopen deed Hesse met de roeiboot. Onder andere in het op de andere oever gelegen Zwitserse dorp Steckborn.
Maar dat was het wat Hesse zocht. Weg van de grote stad met zijn drukte en industrialisering. Terug naar de natuur. In het Hermann-Hesse-Museum hangt een foto van vader en zoon. Ze zijn allebei naakt. Gekleed met het licht. Er hangen ook portretten van Maria Hesse. Zij kijkt altijd weer melancholisch. Of gekweld.
Van 1907 tot 1912 woont de familie Hesse in hun zelf gebouwde huis ’Am Erlenloh’. Het huis is een cottage. Opnieuw de Goethekleuren. We bezoeken de tuin. Een stokoude perenboom of ‘Hausbaum’. Zoals in Maulbronn een tamme kastanje. Bloemen in allerlei kleuren. Onder het pad aan de noordkant dat leidt naar de woning heeft Hesse ter versteviging de vele manuscripten begraven die hem werden gestuurd. De touwtjes die de papieren bundels bij elkaar hielden, gebruikte hij om zijn tomatenplanten op te binden.
We wandelen langs de oever. Tot mij net zoals Hesse de lust bekruipt om in het meer te zwemmen. Ik doe mijn kleren uit. Waad langzaam in het water. De bodem is zanderig. Boven de spiegel van het meer blauwe libellen. In het water tientallen kleine visjes. Aan de overkant het Zwitserse dorp Steckborn. Morgen steken we met de roeiboot over, zegt Nomade.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten