woensdag 10 juni 2015

Onderweg naar Ticino

Libellen (foto MDB)


De perzikboom

Met Nomade langs het water. We vertrekken in alle vroegte. Voor fietsers ons wandelgeluk kunnen verstoren. De maan is nog zwak zichtbaar aan de lichtblauwe hemel. We ontdekken een tros witte wilde rozen langs de waterkant. Vreemd, die waren er bij het vorige bezoek aan onze troostplek nog niet.
In zijn biografie van Hermann Hesse beschrijft Hugo Ball de romantische thema’s in het werk van zijn vriend. Net zoals Jean Paul en andere romantische dichters schrijft Hesse over zon, maan en de sterren. En de natuur.
Een heerlijk boekje is Hermann Hesse Tessin. Het is een mooi uitgegeven werk met gedichten, korte verhalen en schilderwerkjes in aquarel of gouache van de meester. Hesse schildert huizen in Montagnola, de kerk van Agra of Locarno bij nacht.
Een van die korte verhalen is Der Pfirsichbaum of De perzikboom. Het verhaal stond ook in het leerboek van Duits dat ik in de humaniora had. Der Pfirsichbaum verscheen voor het eerst in de Neue Zürcher Zeitung op 10 maart 1945. De Tweede Wereldoorlog was toen nog aan de gang. En alhoewel in de ingekorte versie de context van de oorlog enkel op het einde ter sprake kwam, wisten wij toch dat Hesse met de geknakte boom niets anders dan het lot van de mensen bedoelde.
In de volledige versie van het verhaal is dat zoveel duidelijker. Vooraleer de perzikboom in het midden van de maand maart zijn rijke bloesemkroon zou dragen, is hij door de Föhn dicht bij de grond afgebroken. Het was niet zomaar een perzikboom. Hij was de grootste van zijn perzikbomen. De boom stond er al vooraleer de dichter zijn intrek in het huis had genomen. Elk jaar had de boom trouw zijn vruchten gedragen. Aan Lorenzo, de tuinier, vraagt de dichter om de boom te verzagen.
Je bent geveld door de grote vijand, zegt Hesse. Je hebt je verzet. Maar je hebt de strijd moeten staken. Je bent omvergevallen en van je wortels gescheiden. Maar je bent tenminste een natuurlijke dood gestorven. Niet door vliegtuigbommen of door duivelse zuren. Niet zoals miljoenen die uit hun omgeving zijn weggerukt en elders vluchtig neergeplant.
Je bent mooier oud geworden en waardiger gestorven dan wij, die ons in onze oude dagen moeten weren tegen het gif en de ellende van een verpeste wereld.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten