Onderweg naar Ticino

Muurschildering Kloster Maulbronn (foto MDB)

An Stella

Wat een overweldigende indruk maakt het Klosterdorf Maulbronn. Hier werden generaties van de meest beloftevolle jongeren uit Baden-Württemberg opgeleid om kerk en staat te dienen. Onder hen Friedrich Hölderlin en Hermann Hesse.
Welke aanblik biedt het dakenspel van de voormalige smederij, schuur en de andere gebouwen rond de binnenkoer van de voormalige cisterciënzerabdij. Het Paradies of het vroeggotische portaal dat leidt naar de ingang van de romaanse kerk. Hier werd de bezoeker herinnerd aan zijn zonden. Een schildering van een vrouw die wordt aangevallen door twee slangachtige wezens. De vrouw als verleidster. De kruisgang waarrond alle gebouwen van het klooster zijn gecentreerd. De fontein met de drie schalen.
‘Misschien vond Hermann Hesse hier troost,’ oppert Nomade.
De jonge Hesse was hier alleszins niet gelukkig. Net zoals zoveel andere jongeren uit Baden-Württemberg die in deze evangelische Klosterschule werden opgeleid.
Hölderlin schrijft aan zijn moeder hoe verschrikkelijk slecht hij het eten hier vindt. Waarmee hij wil verdoezelen hoe de sfeer in de kloosterschool hem beknelt.
Als uitweg is er de vriendschap met zijn medeleerling Immanuel Nast. Die in 1788 van hem als achttienjarige jongere een potloodtekening maakt. ‘Hoelderlin in seinem 18tenJahre’. Hoe zacht en kwetsbaar toont zijn vriend Nast de jonge Hölderlin. Via Nast komt Hölderlin in contact met zijn nicht Louise. Voor haar schrijft Hölderlin het smachtende gedicht ‘An Stella’ of ‘Aan de ster’.
Ontroerend zijn de rekeningen voor het verblijf van Hölderlin die zijn mama heeft bijgehouden.
Daarin noteert zij de bedragen en waarvoor die moeten dienen naast de naam van haar zoon. Die noemt ze L. Fritz of Lieve Fritz.
Hermann Hesse situeert zijn roman Narziss en Goldmund in het klooster Mariabron. Duidelijker kan de verwijzing naar Maulbron niet zijn.
Later komt hij hier terug. Gelouterd. En schrijft het gedicht ‘Im Maulbronner Kreuzgang’.

‘Zing nu water, diep in uw schaal.
Mij werd het leven al lang een vluchtig kleed.
Stoei nu jeugd, in mijn dal
En laaf je aan de droom van eeuwigheid!’