Italiaans dagboek

Jef Nys, Paus Johannes XXIII (foto MDB)

Johannes XXIII

Wat hield ik van de heiligenlevens van de tekenaar Jef Nys. Ik verslond ze allemaal. De trek naar China over Z.E.P. Verbist, stichter van de missie van Scheut. Zo staat het op het eerste blad. Jef Nys noemde zich toen Jozef Nijs. Misschien om het sérieux van zijn verhalen te benadrukken?

We stonden op het kerkplein na de zondagsmis. Mijn vader sloeg een praatje met iemand van onze parochie. Maar ik zat met mijn hoofd in de wereld van de missionarissen. Het waren stoere mannen die het geloof gingen verkondigen in het verre China. Ze worstelden er met de taal. En met de koude vooral. Ik zag ze in hun dikke wollen kleren. Te paard door het ruwe landschap.

Veel vrolijker dan de gevaren en ontberingen die ook de Grote Zwartrok alias pater De Smet moest doorstaan was het levensverhaal van Paus Johannes XIII.

‘Het kleine dorp, Sotto il Monte, in de streek van Bergamo in Italië, ligt rustig onder een kille herfstlucht’ zo begint het verhaal. We worden onmiddellijk ondergedompeld in een bergachtige omgeving met alleenstaande boerderijen.

‘Proficiat, vader Roncalli, proficiat!’ roept vrouw Rosa uit. ‘Een flinke zoon !’

De passages die mij bijbleven waren die waarin de vader samen met de dooppeter en meter ’s avonds om tien uur in de stromende regen naar het huis van de pastoor trekt. Het kind wordt immers nog de dag van zijn geboorte gedoopt.

Catherina, het oudere zusje, dat voor de kleine Angelo zorgt. Maar op vijfjarige leeftijd aan een longontsteking sterft. We zien hoe de grafdelver het graf met aarde dichtgooit. Rond de kerk staan allemaal eenvoudige houten kruisen.

Maar dan is het lente. In een idyllisch landschap met cipressen spelen Angelo en zijn jongere broer Saverio samen met hun vrienden verstoppertje. Wanneer ze Angelo ontdekken in de kerk, vragen de jongens zich af of hij later misschien pastoor wil worden.

Het verhaal zit vol met dergelijke vooruitwijzingen. Al op weg om gedoopt te worden zegt vader Roncalli dat zijn zoon een geleerde man moet worden.

‘Haha,’ zegt vrouw Rosa daarop, ‘waarom geen pastoor, of bisschop of paus!’

In de strip wordt een idyllisch beeld getoond van het landelijke Lombardije. Met grote, katholieke gezinnen. Die leven van het werk op het land. Het is een grote eer wanneer een van de zonen uit zo’n groot gezin ‘de roeping voelt om priester te worden’.

Het katholieke Italië. Het land van de paus. Het moest een voorbeeld zijn voor het landelijke Vlaanderen uit het begin van de jaren vijftig.