Italiaans dagboek

Still uit G. Tornatore, Nuovo Cinema Paradiso (foto MDB)

Rocco

Ongelooflijk aangrijpend is de tekst van het lied Paisellu Miu van de charmezanger Rocco Granata.

De zanger en muzikant schreef de tekst in het Calabrese dialect. In slechts enkele strofen vat Rocco Granata zijn levensverhaal samen, dat verscheen onder de titel ‘Rocco’.

Paisellu Miu of Mijn dorp begint met de melancholie van de migrantenzoon.

‘Me sentu sulu sulu

Luntanu, luntanu

Da terricella mia

Luntana, luntana’

Vervolgens richt Rocco zich tot zijn vader. Het sentiment vervaagt. In de zang klinkt de kracht van de opstandigheid.

‘Zonder mij iets te vertellen  

Ik was pas tien en een half jaar oud

Nam jij me weg

Van waar ik speelde’

De volwassen man probeert zijn vader te overtuigen van wat diens beslissing bij het kind teweegbracht. De zang wordt smekend. Begrijp mij dan toch, alsjeblief.

Je voelt de pijn van het kind. Dat zich niet kan verzetten tegen de beslissing van de vader.

‘Ik kon niet opgroeien

Waar ik was geboren’

Daarna volgt een verschrikkelijke aanklacht. Die echter onmiddellijk wordt vergeven in een berusting.

Moeder en kind worden door de vader meegesleurd in een verhaal van migratie. Van het diepe zuiden van Italië naar de Limburgse barakken voor de mijnwerkers. Waar de straten geen namen hadden. Alleen maar een nummer. Zodat ze leken op een groot getto. Na drie jaar onder de grond mochten de Italiaanse mijnwerkers hun gezin laten overkomen. Dat maakte hen honkvaster en tot meer betrouwbare werkkrachten. Maar de vader van Rocco kon zo lang niet wachten. Van zijn karige loon, dat hij trouw elke maand naar zijn familie in Calabrië opstuurde, spaarde hij zo lang tot hij er treintickets mee kon kopen waarmee hij zijn gezin naar België kon laten komen.

‘Papa, misschien maakte je een grote fout

Voor mij en voor mama,

Maar zo ging het nu eenmaal’

‘Papa, forse ai sbagliatu

Pe mie e mamma, e cosi sia’

Het lied doet denken aan de traditionele Calabrese volksliederen. Een paar keren slaat de stem van de zanger over. Wanneer hij de laatste strofe zingt, krijg ik een krop in de keel. Ten slotte is dit een sentimentele reis door Italië.

‘Je bracht ons naar een plaats waar de zon in het niets verdwijnt tegenover de zon waar ik opgroeide. De hemel is hier donker en grijs.’

En daarna, hoe autobiografisch. ’In de eerste strofe die ik zong, twijfelde ik nog. Maar nu weet ik dat jij de juiste beslissing nam.’ Het kind kon enkel het eigen perspectief zien. Maar eenmaal volwassen begrijpt het de drijfveren van de vader. ‘Je deed het voor mij. En ik zal dit nooit vergeten zolang als ik leef’.

‘Chillu ca fattu tu per mie

U me scordu tutta a vita mia’

Wie kan bij zoveel sentiment ongevoelig blijven?