Onderweg naar Ticino

Interieur Richard Wagner Museum Tribschen

Richard Wagner

Nu begrijp ik de fascinatie van Hermann Hesse voor wolken. Nergens is het spel van de wolken zo zichtbaar als in de bergen. Van de Pilatus bij Luzern, aan de voet waarvan wij onze woonwagen hebben opgesteld, drijft nu eens een dreigende blauw-zwarte wolkenmassa naar het dal. Dan weer is de top helemaal gehuld in een zacht grijs. Vanmorgen hing over het Vierwoudstedenmeer een zachte witte wolkenmassa.
‘Laten we hier blijven en de hele dag naar de wolken kijken,’ zeg ik tegen Nomade.
De wolken samen met de geur van de bergwereld brengen mij in vervoering.
De grote Duitse componist Richard Wagner woonde zes jaar in Tribschen, een schiereiland hier vlakbij. Wat een harmonie straalt deze woning uit. Hier kwam Friedrich Nietzsche vaak op bezoek. Net als koning Ludwig II von Bayern, een grote bewonderaar van Wagner.
Op de verdieping loopt een tentoonstelling over Franz Wilhelm Beidler, de zoon van Isolde, Wagners eerste dochter. In 1914 probeerde Isolde, officieel von Bülow, Richard Wagners vaderschap te laten erkennen. Zonder resultaat. Het leidde tot een breuk met de familie. F.W. Beidler keerde zich helemaal van de familie Wagner af. Trouwde met Ellen Gottschalk, die van Joodse afkomst was en verleende zijn steun aan de socialistische beweging.
In Peter Camenzind laat Hesse het hoofdpersonage een jongeman genaamd Richard ontmoeten. Hij is een muzikant en speelt voor zijn vriend op de piano.

‘Es ist Wagner”, rief er zurück, ‘aus den Meistersingern’, und spielte weiter. Es klang leicht und kräftig, sehsüchtig und heiter, und umfloss mich wie ein laues, erregendes Bad.’

‘Het is Wagner,’ antwoordde hij, ‘uit de Meistersinger,’ en speelde verder. Het klonk licht en krachtig, weemoedig en vrolijk, het omvatte mij als een lauw, verkwikkend bad.’

In de traphal van Wagners woning in Tribschen werd de Siegfried-idylle in 1870 voor het eerst opgevoerd. Voor zijn  muziekstukken koos Wagner grootse thema’s uit de Germaanse mythologie: Tristan und Isolde, Parsifal. Wanneer we het huis verlaten kijk ik naar de omringende bergen. De kracht van de natuur kan niet anders dan grote romantische gevoelens oproepen.