Tocht aan het einde van de zomer

Poëziealbum onderwijzeres Steintal, Musée Oberlin (foto MDB)

Goethe

Hoe weinig water vloeit er door de bergbeek vlakbij onze vaste kampeerplaats nabij het kleine stadje Spa. Volgens de man met wie ik hier altijd een praatje sla, was het hier de voorbije maand dan ook zeer warm.
‘Même plus que cinquante degrés sur la terrasse,’ zegt hij.
Het bos boven op onze heuvel krijgt langzaam een herfstig uiterlijk. Rode eekhoorns zijn druk doende een wintervoorraad aan te leggen.
En wij? Ach wij hebben deze winter nog zoveel te doen. Zou er een verband bestaan tussen de ‘Werther’ van Goethe en ‘Julie’ van Rousseau? Gisteren las ik in ‘Goethe. Kunstwerk van het leven’ van Safranski hoe de kern van Goethes ‘Werther’ zou bestaan uit Goethes jaloezie ten opzichte van ‘Kätchen’, de dochter van de wijnhandelaar en herbergier Schönkopf. Goethe zag hoe zij in het theater in Leipzig vergezeld was door Ryden, een student uit een van de Baltische staten. Hij stond in de loge achter haar stoel, leunde voorover.
Hierover bericht de jonge Goethe die in Leipzig rechten studeerde aan Behrisch, een huisleraar die omwille van het feit dat hij zijn twaalfjarige pupil, graaf von Lindenau, meenam naar de lusthoven buiten de stad uit zijn functie werd ontslagen.
Goethe schrijft smachtende brieven over het gebeuren. Scherpt een nieuwe pen. Valt bij het schrijven in slaap. Maar concludeert dat er uit zijn liefdesbeklag wel een ‘Werk’ te puren valt.
En dan is er nog Mary Shelleys ‘Frankenstein’. Zijn in het werk sporen terug te vinden van haar verblijf samen met haar man Percy en Lord Byron aan het meer van Genève?
De ‘Confessions’ van Rousseau behoren samen met Goethes ‘Dichtung und Wahrheit’ tot de grootste autobiografieën. Wat ben ik blij dat ik door ons verblijf aan het meer van Genève kennis heb kunnen nemen van het werk van Rousseau!
Maar voorlopig zijn we nog hier. Boven op onze heuvel nabij het kleine stadje Spa. Er zijn de eerste tekenen van de herfst. De winter is nog ver weg.